Tijd en geld besparen
De hoeveelheid gedrukte informatie blijft maar toenemen, terwijl de bibliotheken alsmaar minder financiële middelen tot hun beschikking krijgen. De noodzakelijke collectievorming komt daardoor zo sterk onder druk te staan, dat er eerder nood is aan connectie (het digitaal leveren op verzoek). De commerciële documentleveranciers stellen hun digitale tijdschriften echter ook niet gratis ter beschikking. Voor de vakreferent blijft het moeilijk om te beslissen wat relevant en betaalbaar is.
Voor ons vakgebied bestaan er gelukkig websites als Historici.nl om kennisdeling, discussie en samenwerking tussen historici en historisch geïnteresseerden te bevorderen en aan het grote publiek te laten zien dat geschiedenis er toe doet.
Grote instellingen alleen kunnen het probleem echter niet aan. "Blogs" zijn er uiteraard genoeg, maar "een weblog is een niet-geredigeerde stem van een individu, en bij voorkeur van een amateur".
De technologie laat nochtans toe om verder te gaan dan het catalogeren van referenties: een wereldomspannende, virtuele bibliotheek kan de oude oude droom van de universele bibliotheek verwezenlijken. Het revolutionaire karakter van de huidige omwenteling is dat intellectuele inhoud wordt bevrijd van materiële objecten, waarmee het schaarsteprobleem opgelost wordt. Inscannen blijft een dure aangelegenheid natuurlijk en er wordt nog volop gewerkt aan technieken voor zoeken, indexeren en backuppen. Blijven bijdragen aan de papierberg helpt natuurlijk ook niet. Wat de beperkingen ook zijn, alleen nieuwe studies nu on line publiceren op gratis toegankelijke sites kan die virtuele bibliotheek helpen verwezenlijken.
Het financiële plaatje is duidelijk: een domeinnaam en wat webruimte huren zijn de enige kosten (ontwerp en beheer van de site kan gratis of goedkoper door de academische gemeenschap zelf gedaan worden). Geen zend- en drukkosten, geen tussenpersonen, geen verzendingskosten!
Tempus fugit irreparabile: het grote voordeel is ook dat men op de actualiteit kan inspelen en en een bijdrage niet meer irrelevant is wanneer ze eerst maanden of jaren later van de drukpers rolt.